Những người quản trang tại Nghĩa trang Pré (xã Phú Hội, huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng) suốt gần chục năm qua đã tự ý bán mộ gió thu tiền tỷ rồi “tự tung tự tác”, không báo cáo lên các cấp quản lý.
Văn bản của UBND huyện Đức Trọng giao UBND xã Phú Hội kiểm tra, báo cáo vụ việc.
Sự việc hy hữu kéo dài gần chục năm qua vừa bị phát giác khi ông Trương Quang Bình (54 tuổi) cùng 21 hộ dân thôn Pré, xã Phú Hội gửi đơn tố cáo tới cơ quan chức năng.
Theo nội dung đơn, thời gian dài qua, nhóm người tự quản tại nghĩa trang Pré đã tự ý cho những người dân ở địa phương khác xây dựng các phần mộ gió (mộ chờ - phần mộ để sẵn để khi có người mất sẽ đưa đến mai táng) và thu số tiền lớn nhưng không hế thông báo đến cơ quan quản lý, chính quyền địa phương.
Khu vực các ngôi mộ gió liên quan vụ việc tại nghĩa trang Pré
Cụ thể, mới đây (tháng 5/2023), người dân thôn Pré khi đến nghĩa trang đã phát hiện 12 ngôi mộ gió đang được xây dựng, xung quanh là nhiều cây thông bị chặt hạ, hỏi ra thì biết đây là những ngôi mộ chờ mà những người quản trang đã bán cho những người ở thôn khác và các ngôi mộ này đã được xây vào cùng một thời điểm. Phát hiện sự việc, người dân trong thôn rất bức xúc.
Từ đây, sự việc được ghi nhận là từ rất nhiều năm qua, những người quản lý tại nghĩa trang đã bán rất nhiều diện tích nghĩa trang cho người ngoài thôn thu số tiền lớn. Theo thông tin ban đầu, số phần mộ mà bộ phận quản trang đồng ý cho người ngoài địa phương xây cất, sử dụng tại đây lên đến gần 200 ngôi.
Theo ghi nhận, từ trước tới nay tại nghĩa trang Pré, khi các gia đình có người mất thì chỉ cần thông báo với ban quản trang để thực hiện các thủ tục chọn vị trí chôn cất và đóng phí 500.000 đồng/trường hợp. Riêng chi phí san lấp mặt bằng, đào huyệt, chôn lấp, xây mộ... gia đình tự lo.
Còn đối với người dân ngoài thôn khi mất muốn chôn cất ở nghĩa trang, theo quy định ban quản trang phải báo cáo UBND xã Phú Hội để có ý kiến.
Tuy nhiên, đã từ nhiều năm nay không chỉ với việc bán phần mộ cho người ngoài thôn, mà tất cả các việc thu chi, ban quản trang cũng không hề báo cáo lên UBND xã mà đã … tự tung tự tác.
Thay vì báo cáo UBND xã, những người quản trang tự ý bàn bạc, đưa ra mức giá quy ước từ năm 2014 đến năm 2017 giá 1 phần mộ đối với người trong thôn có nhu cầu chôn cất từ 5 tới 10 triệu đồng tùy từng vị trí; còn từ năm 2018 đến nay, 1 phần mộ đối với người ngoài thôn có giá từ 10 tới 20 triệu đồng. Người dân còn cho rằng, ban quản trang có dấu hiệu trục lợi cá nhân khi bán rất nhiều diện tích trong nghĩa trang cho người ngoài thôn suốt nhiều năm liền.
“Người dân trong thôn không phản đối các trường hợp người ngoài thôn chôn cất người đã mất tại nghĩa trang. Nhưng số tiền bán các phần mộ, trong đó có các ngôi mộ gió, nhiều năm qua lên tới cả tỷ đồng nhưng không minh bạch. Chúng tôi mong muốn các cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc để làm rõ?”, người dân thông Pré bức xúc.
Theo ghi nhận của chúng tôi, sau khi sự việc được phát giác, UBND xã Phú Hội đã báo cáo lên UBND huyện Đức Trọng. Theo báo cáo của UBND xã Phú Hội, nghĩa trang Pré rộng 4 ha thuộc lâm phần Ban Quản lý rừng Đại Ninh quản lý được UBND tỉnh chính thức thu hồi, giao cho địa phương quy hoạch làm nghĩa trang từ năm 2009.
Về Ban Quản lý nghĩa trang, trước tháng 11/2022 do ông Trương Hải, nguyên Trưởng thôn Pré làm Trưởng ban. Tuy nhiên, sau thời điểm này, các thành viên trong ban đã tự ý bàn bạc phân công cho bà Phạm Thị Bích, Bí thư Chi bộ thôn Pré, quyền Trưởng thôn, làm trưởng ban. Ngoài ra, trong ban này còn có 2 phó ban và 3 thành viên ban cũng được do những người này tự ý sắp xếp. Các cơ cấu nhân sự này được thực hiện không hề có văn bản báo cáo, đề nghị để UBND xã Phú Hội xem xét.
Trao đổi với chúng tôi, liên quan vụ việc, bà Kră Jẵn K’Suynh, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Hội cho biết, vào cuối tháng 7/2023 UBND huyện Đức Trọng đã có văn bản chỉ đạo UBND xã phải nhanh chóng kiểm tra làm rõ và báo cáo cho cấp huyện.
Qua kiểm tra, làm việc cụ thể, UBND xã Phú Hội đã xác định, từ năm 2014 tới nay ban quản trang tại nghĩa trang Pré đã tự ý thống nhất cấp mộ chờ cho nhiều cá nhân ngoài địa phương có nhu cầu và tự quy ước giá thu 1 phần mộ phần từ 5 tới 20 triệu đồng. Việc ra quy ước như trên không hề được báo cáo.
Theo hồ sơ thu, chi tại ban quản trang, từ năm 2019 tới tháng 5/2023, tại đây đã thu từ nhiều người dân ngoài thôn có nhu cầu chôn cất tại nghĩa trang số tiền trên 1,2 tỷ đồng. Trong đó, ban này đã chi ra một số tiền để nâng cấp, sửa sang nghĩa trang (như nâng cấp nhà cô hồn, làm đường bê tông, chi đối ứng hội trường thôn, chi hoạt động thôn và chi 20% gồm 10% cho hoạt động thôn và 10% cho con người quản lý nghĩa trang). Tuy nhiên, việc thu chi không có sự thống nhất của Chi bộ, Ban Nhân dân thôn Pré,… cũng như các đơn vị chức năng liên quan.
Bước đầu, các hoạt động có các dấu hiệu sai phạm: Không công khai tài chính, không báo cáo tình hình quản lý sử dụng nghĩa trang cho UBND xã, quản lý thu chi tài chính không thông qua cấp có thẩm quyền phê duyệt; cấp mộ chờ cho người ngoài địa phương không thông qua UBND xã…
Lãnh đạo UBND xã Phú Hội cho biết, đến hiện tại, xã đã có quyết định tạm đình chỉ hoạt động của ban quản trang tại nghĩa trang Pré, tạm dừng việc cấp mộ cho những người ngoài thôn Pré.
Trước vấn đề nghiêm trọng của vụ việc, Công an huyện Đức Trọng hiện cũng đã thụ lý giải quyết nội dung đơn tố cáo của người dân để làm rõ các dấu hiệu tội phạm. Trước đó, ngày 25/9, UBND huyện Đức Trọng đã có văn bản gửi Công an huyện Đức Trọng đề nghị nhanh chóng làm rõ nội dung tố cáo của người dân.
Nhật Hoàng- Quảng Đức
